İnternet üzerindeki alan adlarını IP adreslerine çeviren bir sistemdir. İnternetteki cihazlar ve sunucular, birbirleriyle iletişim kurmak için sayısal IP adreslerini kullanır. Ancak, IP adresleri insanlar için zor hatırlanabilir olduğundan, DNS devreye girer. DNS, insanlar tarafından kolayca hatırlanabilen alan adlarını (örneğin, www.google.com) makinelerin anladığı IP adreslerine (örneğin, 172.217.16.196) çevirir.

DNS Nasıl Çalışır?

Kullanıcı Sorgusu: Bir kullanıcı tarayıcısına bir alan adı (örneğin, www.google.com) girdiğinde, bilgisayar bu alan adını IP adresine çevirmek için DNS’e bir sorgu gönderir.

Yerel DNS Sunucusu: Bu sorgu ilk olarak kullanıcının internet servis sağlayıcısının (ISS) yerel DNS sunucusuna gider. Eğer bu sunucuda istenilen alan adıyla ilişkili IP adresi önceden kaydedilmişse (cache), cevap hemen döndürülür. Eğer kaydedilmemişse, DNS sunucusu sorguyu daha üst düzey sunuculara yönlendirir.

Root DNS Sunucusu: Yerel DNS sunucusu eğer cevabı bulamazsa, sorguyu root DNS sunucularına yollar. Root sunucuları, internetteki en yüksek seviye sunuculardır ve sorgunun hangi üst düzey alan adı sunucusuna yönlendirileceğini belirler (örneğin, .com, .org, .net).

TLD (Üst Düzey Alan Adı) Sunucuları: Root sunucuları sorguyu ilgili TLD sunucularına yönlendirir. Örneğin, www.google.com için, “.com” TLD sunucusu devreye girer.

Yetkili DNS Sunucusu: TLD sunucusu, o alan adı için yetkili DNS sunucusunu belirler ve sorguyu ona yönlendirir. Bu yetkili sunucu, alan adıyla ilişkili doğru IP adresini içerir.

IP Adresi Dönüşü: Yetkili DNS sunucusu, www.google.com gibi bir alan adıyla ilişkili IP adresini yerel DNS sunucusuna geri yollar. Sonrasında yerel sunucu bu bilgiyi kullanıcının tarayıcısına iletir.

Bağlantı Kurulması: Tarayıcı, alınan IP adresine göre hedef sunucuya bağlantı kurar ve kullanıcıya web sayfası görüntülenir.

DNS’nin Temel Bileşenleri

DNS Sunucuları: DNS sorgularını işleyen ve cevaplayan sunuculardır.
DNS İstemcisi (Resolver): Kullanıcıların bilgisayarlarında çalışan ve DNS sorgularını başlatan yazılımdır.
Root Sunucuları: İnternetin DNS sisteminin temelini oluşturan sunuculardır.

TLD Sunucuları: Üst düzey alan adı sunucuları, .com, .net, .org gibi alan adlarını yönetir.
Yetkili Sunucular: Belirli bir alan adı hakkında kesin bilgiyi tutan sunuculardır.
DNS Kayıt Tipleri

A Kaydı: Alan adını IPv4 adresine çevirir.
AAAA Kaydı: Alan adını IPv6 adresine çevirir.
CNAME Kaydı: Bir alan adını başka bir alan adına yönlendirir.
MX Kaydı: E-posta sunucularını gösterir.
TXT Kaydı: Alan adı hakkında metin bilgisi ekler.

DNS’in Önemi
İnternetin Temeli: DNS, internet üzerindeki tüm cihazların birbirleriyle IP adresleri yerine daha kolay hatırlanabilir alan adlarıyla iletişim kurmasına olanak sağlar.
Hızlı ve Verimli Erişim: DNS önbellekleme mekanizması sayesinde sık kullanılan sitelere erişim hızlanır.

Güvenlik:DNS, internet trafiğini güvenli bir şekilde yönlendirmek için bazı güvenlik protokolleriyle (örneğin, DNSSEC) donatılabilir.

DNS, modern internetin çalışmasında hayati bir rol oynayan, ancak kullanıcılar tarafından genellikle görünmez olan temel bir teknolojidir.