Modern ağ yapıları, büyük ölçekli organizasyonlardan küçük şirket ağlarına kadar her türlü ortamda kullanılan önemli bir altyapı bileşenidir. Bu yapıların temelinde, ağ mimarilerinin üç ana katmana ayrılması yatar: Access (Erişim), Distribution (Dağıtım) ve Core (Omurga) katmanları. Her bir katman, farklı bir görev üstlenir ve ağın hızlı, güvenilir ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlar. Bu makalede, bu katmanların özelliklerini ve işlevlerini detaylı bir şekilde inceleyeceğiz.

image from>https://www.fibermall.com/blog/core-distribution-and-assess-layer.htm

1. Access (Erişim) Katmanı

Access katmanı, kullanıcıların ağa bağlandığı ilk seviyedir. Bu katman, çalışanların bilgisayarları, yazıcılar, IP telefonları ve diğer cihazları gibi son kullanıcı ekipmanlarını ağ ile buluşturur.

• Bağlanabilirlik: Ethernet portları, Wi-Fi erişimi gibi teknolojilerle son kullanıcı cihazlarına bağlantı sunar.
• Erişim Kontrolü: VLAN (Virtual LAN) ve port güvenliği gibi özelliklerle kullanıcıların ağa erişimi kontrol edilir.
• Güvenlik: Port tabanlı güvenlik önlemleri ve ğüvenlik duvarları bu katmanda uygulanabilir.

İşlevleri:

• Kullanıcıların cihazlarından gelen trafiğin ağa girişini sağlar.
• Cihaz konfigürasyonları ve yazılım güncellemeleri gibi temel yönetim işlemleri burada gerçekleştirilir.

2. Distribution (Dağıtım) Katmanı

Distribution katmanı, Access katmanı ile Core katmanı arasında bir ara bağlantı görevi görür. Bu katman, veri trafiğini organize ederek ağın performansını optimize eder ve güvenlik politikalarını uygular.

• Trafik Yönetimi: Veri trafiği filtrelenir, optimize edilir ve Access katmanından Core katmanına aktarılır.
• Politika Uygulama: Güvenlik duvarları, ACL (Access Control Lists) ve QoS (Quality of Service) kuralları bu seviyede uygulanır.
• Redündans: Yüksek hata toleransı sağlamak için yedekli yollar ve protokoller kullanılır.

İşlevleri:

• Access katmanından gelen trafiği analiz ederek Core katmanına gönderir.
• Ağlar arası iletişim kurallarını belirler ve uygular.
• Merkezi bir dağıtım noktaları oluşturur.

3. Core (Omurga) Katmanı

Core katmanı, ağın en üst seviyesidir ve tüm veri trafiğinin yüksek hızda aktarılmasını sağlar. Bu katman, büyük veri merkezleri ve şirket kampüsleri gibi ortamlarda kritik bir rol oynar.

• Hız: En yüksek bant genişliği ve düşük gecikme süresi sağlanır.
• Dayanıklılık: Redündant yapılar ve yüksek hata toleransı özellikleriyle sürekli hizmet sunar.
• Sadelik: Trafik yönlendirme ve paket iletimi gibi temel fonksiyonlara odaklanır.

İşlevleri:

• Ağın farklı bölümleri arasında yüksek hızlı iletişim sağlar.
• Kritik ağ yönlendirme işlemleri gerçekleştirir.
• Veri merkezleri veya şube bağlantıları gibi büyük yapıları birbirine bağlar.

Katmanlar Arası Etkileşim

Access, Distribution ve Core katmanları, birbiriyle uyumlu çalışan bir yapı oluşturur. Access katmanı, son kullanıcı cihazlarını ağa bağlarken, Distribution katmanı bu cihazlardan gelen trafiği organize eder ve güvenlik politikalarını uygular. Core katmanı ise bu organize edilen trafiği hızlı ve etkin bir şekilde hedef noktalarına ulaştırır.

Bu katmanlı yapı, büyük ağların yönetilmesini kolaylaştırır ve şirketlerin büyüyen işletme gereksinimlerine hızlı bir şekilde uyum sağlamasına imkan tanır.